49 rocznica wydarzeń Czerwca 1976

W 49. rocznicę protestów robotników z Ursusa, Radomia i Płocka, którzy 25 czerwca 1976 roku wyszli na ulice, place i tory kolejowe, by zaprotestować przeciw gwałtownym podwyżkom cen podstawowych produktów, Mazowiecka Wspólnota Samorządowa wzywa wszystkich Polaków do zadumy nad tym ważnym dniem, upamiętnienia ofiar i bohaterów tamtych dramatycznych chwil. Tamte odważne działania utorowały drogę dla rodzącej się opozycji demokratycznej, a wkrótce także dla ruchu Solidarność, do którego tradycji wciąż nawiązujemy.

Robotnicy Czerwca '76 wystąpili nie tylko przeciw skokowemu wzrostowi cen mięsa (o 69%) i cukru (o 100%), ale również przeciw bezczelności komunistycznych władz, które udawały prowadzenie konsultacji społecznych, choć decyzje zapadły już wcześniej. Chcieli, by ich głos został usłyszany – dlatego zatrzymali międzynarodowy pociąg na stacji Ursus i rozpowszechniali informacje o wydarzeniach w Radomiu za pomocą akumulatorowych wózków jeżdżących po mieście. Choć milicja nie sięgnęła po broń palną, protesty zostały brutalnie stłumione – symbolem tej przemocy stały się tzw. „ścieżki zdrowia”, czyli przejście przez szpaler bijących funkcjonariuszy. W wyniku represji wielu uczestników straciło pracę, część trafiła do aresztów i więzień.

W odpowiedzi na te działania narodził się ruch opozycyjny – powstały m.in. Komitet Obrony Robotników oraz Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, które połączyły środowiska robotnicze i inteligenckie, przygotowując grunt pod przełomowe wydarzenia Sierpnia 1980 roku. Wówczas robotnicy, korzystając z doświadczeń Czerwca '76, pozostali w zakładach pracy i tam formułowali swoje żądania, zmuszając władze do dialogu zamiast sięgania po represje.

To dzięki bohaterom Czerwca 1976 roku, którzy mimo cierpienia wywalczyli cofnięcie drastycznych podwyżek, okazało się, że władza nie jest wszechpotężna. Ich niezłomność stała się zalążkiem ruchu Solidarność – pokojowego, opartego na wartościach, do których wielokrotnie odwoływał się Jan Paweł II – który doprowadził do odzyskania przez Polskę niepodległości i powrotu demokracji.

Zawsze będziemy pamiętać, jak wielką rolę odegrali uczestnicy tamtych wydarzeń w drodze Polski ku wolności.

Zarząd Mazowieckiej Wspólnoty Samorządowej