S.Osiński: CPK – pierwszy protest uliczny mieszkańców

„CPK – pierwszy protest uliczny mieszkańców”

Centralny Port Komunikacyjny - planowany węzeł przesiadkowy między Warszawą i Łodzią, integrujący transport lotniczy (węzłowy port lotniczy), kolejowy i drogowy. „Koncepcja przygotowania i realizacji inwestycji Port Solidarność – Centralny Port Komunikacyjny dla Rzeczypospolitej Polskiej” została przyjęta uchwałą Rady Ministrów,7 listopada 2017 r.W 2017 roku ogłoszono, że pierwsze samoloty będą startować z nowo pobudowanego lotniska już w 2027 roku. W cztery lata po tej deklaracji można z całą stanowczością stwierdzić, że poza przyznawaniem kolejnych, coraz większych dotacji i dokonanych wielokrotnie zmian na wyższych oraz niższych szczeblach władzy spółki niewiele się zmieniło. Na obszarze 3 gmin tj. Baranów, Wiskitki i Teresin wstępnie wskazano, gdzie ewentualnie może być budowane lotnisko. W konsekwencji tego działania ograniczono mieszkańcom prawo do dysponowania swoimi nieruchomościami np. poprzez wprowadzenie zakazu ich sprzedaży. Po trzech latach od ogłoszenia zamiaru budowy tj. w roku 2020 zmieniła się retoryka i minister Horała stwierdził, że pierwsze starty samolotów odbędą się w 2030 roku natomiast pierwsze wykupy ruszą w roku 2021. Wg planów obecnie przedstawianych Radzie Społecznej d.s. CPK pierwsze samoloty mają wystartować w roku 2034 r. Reasumując, pierwotne założenia zakładały budowę lotniska w okresie 10 lat, natomiast po 4 latach prac nad studium lotniska jedyne co się wydarzyło to wydłużony został czas budowy lotniska do 17 lat, czyli 13 lat od roku 2021.

Sprzeciw mieszkańców trzech gmin na terenie których miałoby powstać mega lotnisko budzą, w sposób szczególny, dwie kwestie tj. sposób wyceny nieruchomości będących przedmiotem zainteresowania inwestora,oraz sposób prowadzenia dialogu społecznego z właścicielami. Tłumaczenie władz spółki, że wykupy będą się odbywać po cenach rynkowych wg oszacowań niezależnych rzeczoznawców są dla nich wysoce niewystarczające z kilku powodów. Po pierwsze, handel w ziemią rolną w Polsce podlega ograniczeniom tj. nieruchomości rolne o powierzchni 1 ha i większe może nabyć tylko rolnik indywidualny, a zatem osoba fizyczna, która spełnia następujące warunki:osobiście gospodaruje na terenach rolnych zajmujących powierzchnię co najmniej 1 ha a nie większą niż 300 ha;ma kwalifikacje rolnicze (wykształcenie i staż w prowadzeniu gospodarstwa lub pracy w gospodarstwie zależny od wykształcenia);od przynajmniej 5 lat mieszka w gminie, w której znajduje się co najmniej jedna z działek tego gospodarstwa. Jeżeli, więc Państwo ogranicza w sposób sztuczny obrót ziemią ciężko jest szacować wartość ziemi w sposób rynkowy. Po drugie, obszar na którym miałoby być budowane lotnisko ma wg wstępnych opracowań obejmować obszar 75 km kw. Wartość odrolnionej ziemi na tym obszarze wahać się może nawet o kilka tysięcy procent w zależności od tego jak daleko znajduje się dany grunt np. od węzła komunikacyjnego autostrady A2. Rolnicy znają stawki metra kwadratowego ziemi przy węźle Grodzisk Mazowiecki, gdzie właściciele nowobudowanych centrów logistycznych oferowali właścicielom ceny nawet do 800 zł za metr kwadratowy gruntu. Sprawa przekształceń własności rolnej na grunt inwestycyjny jest już zupełnie inną kwestią. Po trzecie, jakość ziemi w obszarze wyznaczonym pod CPK spełnia najwyższe standardy ziemi rolnej, przeznaczonej pod uprawy najbardziej wymagających roślin tj. pszenicy, buraków cukrowych czy kukurydzy. Zabetonowanie tych ziem spowoduje bezpowrotne straty w możliwościach uprawnych tego rodzaju płodów rolnych.

W dniu 19 sierpnia 2021 r. odbyła się pierwsza manifestacja mieszkańców 3 gmin przeciwko inwestycji Centralny Port Komunikacyjny. W proteście wzięło udział ponad 300 osób i wykorzystano w tym celu blisko 100 maszyn rolniczych. W ramach protestu blokowano drogi w bliskim sąsiedztwie węzła „Wiskitki” autostrady A2. W komunikacie organizatorów protestu czytamy: „Mieszkańcy gminy Baranów, gminy Teresin i  gminy Wiskitki zagrożeni wysiedleniami i wywłaszczeniami związanymi z budową Centralnego Portu Komunikacyjnego, wobec braku prowadzenia rzeczywistego dialogu społecznego przez spółkę Centralny Port Komunikacyjny i wobec trwającego już blisko 4 lata stanu niepewności i życia w ciągłym stresie, organizują zgromadzenie – protest przeciwko traktowaniu przedmiotowo mieszkańców przez spółkę Centralny Port Komunikacyjny. Mieszkańcy są zaniepokojeni zapowiedzianymi zmianami prawa w zakresie wywłaszczeń, które mogą doprowadzić do rażącego pogorszenia warunków życia mieszkańców pozbawić rolników i małych przedsiębiorców pracy oraz zdewastować lokalne więzi społeczne”.

Ponieważ protest dotyczył znacznego obszaru powiatu żyrardowskiego swojego wsparcia dla protestujących udzielili również członkowie Mazowieckiej Wspólnoty Samorządowej z Żyrardowa wraz z jej przewodniczącym p. Sylwestrem Osińskim.