Plan Morawieckiego (cd. 3) - cele i narzędzia

      Plan ma charakter kierunkowy. Rząd będzie sukcesywnie realizował zapowiedziane projekty. Minister rozwoju, we współpracy z innymi ministrami, przygotuje aktualizację średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju.

      To zasadnicza zmiana wizji państwa, które zamiast wycofywać się z gospodarki ma na nią silnie wpływać. Tak o przyjętym przez rząd Planie Na Rzecz Odpowiedzialnego rozwoju mówił w Polskim Radiu 24 profesor Witold Modzelewski z Uniwersytetu Warszawskiego.
W ocenie prawnika, specjalisty od prawa finansowego rządzący po raz pierwszy od 25 lat stworzyli wizję długofalowej polityki ekonomicznej, zakładającą aktywny udział państwa w gospodarce. W tym podejściu państwo ma nie tylko nadzorować, ale również inicjować niektóre procesy gospodarcze. Przy tym - podkreślił ekonomista - jest to odejście od nieco archaicznych już stereotypów "leseferyzmu".

Cele strategiczne, które stawia sobie rząd na 2020 r. to m.in.:

• wzrost inwestycji do poziomu ponad 25 proc. PKB ,
• wzrost udziału nakładów na B+R do poziomu 2 proc. PKB,
• wzrost liczby średnich i dużych przedsiębiorstw do ponad 22 tys.,
• więcej polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych (wzrost o 70 proc.),
• wzrost produkcji przemysłowej wyższy od wzrostu PKB,
• PKB per capita Polski na poziomie 79 proc. średniej unijnej.

      Polski Fundusz Rozwoju

      Polski Fundusz Rozwoju (PFR) będzie kluczowym narzędziem w realizacji strategii. Fundusz powstanie w oparciu o istniejące instytucje rozwoju (część funkcji dzisiejszego BGK, PARP, PIR, PAI i IZ, ARP i KUKE). Zintegruje i uporządkuje narzędzia oferowane przez te instytucje oraz zaproponuje nowe. W rezultacie ich efektywność wzrośnie, gdyż do tej pory oferta tych instytucji dublowała się, niewielka była też skala ich oddziaływania.      Zakres wsparcia PFR obejmie wiele obszarów – małe i średnie firmy, inwestycje, infrastrukturę, eksport, promocję, innowacje. Fundusz pozyska kapitał na inwestycje oferowany na preferencyjnych warunkach przez międzynarodowe instytucje finansowe.

      Zakładanym efektem jest osiągnięcie takiej skali działalności, która umożliwi realizację dużych projektów. Konieczne jest bowiem sfinansowanie projektów o kluczowym znaczeniu dla rozwoju Polski. Kapitał miałby być pozyskiwany m.in. na światowych rynkach.

Wsparcie eksportu i reforma dyplomacji ekonomicznej

     Polscy przedsiębiorcy otrzymają silne wsparcie. W strukturze PFR powstanie profesjonalny pion wspierania eksportu. Zajmie się wsparciem ekspansji zagranicznej firm oraz promocją polskiego eksportu i polskich produktów. Będzie ściśle współpracować z samorządami terytorialnymi i gospodarczymi. Ponadto, Minister Spraw Zagranicznych i Minister Rozwoju przeprowadzą reformę polskiej dyplomacji ekonomicznej. Zagraniczne służby ekonomiczne będą premiowane za osiągnięte wyniki.

Programy rozwojowe dla poszczególnych branż

      Polskie przedsiębiorstwa powinny być silne we wszystkich branżach, ale musimy też mieć swoje specjalności, zwłaszcza takie, które oparte są na nowoczesnych technologiach. Ich rozwój wesprze wykorzystanie Krajowych Inteligentnych Specjalizacji i specjalne programy rozwojowe realizowane przez Ministerstwo Rozwoju i Polski Fundusz Rozwoju dla różnych branż, przykładowo lotniczej, zbrojeniowej, stoczniowej, chemicznej, spożywczej, transportowej i IT. 

Pakiet dla przedsiębiorców

     Minister Rozwoju przygotuje nowe rozwiązania, w obszarach, które są szczególnie ważne dla małych i średnich przedsiębiorstw, m.in.:

·         nową Konstytucję Biznesu, czyli ustawę, która całościowo będzie regulować zasady prowadzenia biznesu w Polsce (zastąpi ustawę o swobodzie działalności gospodarczej),

·         zasady sukcesji jednoosobowych firm,

·         rozwiązania ułatwiające założenie i prowadzenie własnego biznesu,

·         narzędzia ułatwiające firmom skuteczne dochodzenie wierzytelności,

·         likwidacja zbędnych koncesji i zezwoleń.

Pakiet dla innowacji

     Celem w tym obszarze jest wzrost udziału nakładów na B+R w PKB z 0,8 proc. obecnie do 2 proc. w 2020 roku. Narzędzia, które pomogą w osiągnięciu tego poziomu to m.in.:

·         nowa ustawa o innowacyjności (nowelizacja obecnej ustawy w VI 2016 r., a nowa ustawa w pierwszej połowie 2017 r.),

·         program Start In Poland (komercjalizacja innowacyjnych rozwiązań stworzonych przez start-upy),

·         wdrożenie programów z szybką ścieżką decyzyjną, wspierających najważniejsze dziedziny z punktu widzenia innowacyjności gospodarki (tzw. programów „pierwszej prędkości”),

·         reforma instytutów naukowo-badawczych zmierzająca do tego, aby ich infrastruktura i zasoby pracowały dla gospodarki.

Inteligentne zamówienia publiczne

     Rynek zamówień publicznych w Polsce jest wart nawet 160 mld zł. To 8 proc. naszego PKB. Nowa, inteligentna polityka zakupowa to bardziej efektywne wykorzystanie publicznych pieniędzy (długoterminowe oszczędności dla finansów państwa) oraz korzyści dla firm. Jej główne założenia to:

• odejście od kryterium najniższej ceny,
• uwzględnienie na etapie zakupu kosztów eksploatacji,
• ułatwienia dla małych i średnich firm (np. wymagania przetargowe nie powinny wykluczać ich z grona potencjalnych oferentów),
• punkty za innowacyjność,
• klauzule społeczne i promujące stabilne miejsca pracy.

Reforma szkolnictwa zawodowego

     Polska gospodarka potrzebuje więcej osób z wykształceniem zawodowym. Minister Rozwoju i Minister Edukacji Narodowej wypracują rozwiązania, które pozwolą dopasować szkolnictwo zawodowe do potrzeb rynku pracy. (m.in. szkolenie w realnych warunkach pracy, udział przemysłu w przygotowaniu programów nauczania, Rozwój Centrów Kształcenia Praktycznego).

Lepsza jakość unijnych funduszy

     Rząd przyjmie „Plan działań na rzecz zwiększenia efektywności i przyspieszenia realizacji programów operacyjnych w ramach Umowy Partnerstwa 2014-2020”. To pakiet rozwiązań, który sprawi, że fundusze europejskie nie będą wydawane, a inwestowane. Zmniejszą się obciążenia proceduralne, większy nacisk zostanie położony na osiąganie efektów (3 x więcej instrumentów zwrotnych, zintegrowane programy rozwoju branż i obszarów), fundusze zostaną ukierunkowane na nowe czynniki konkurencyjności tj. innowacje, przedsiębiorstwa, niskoemisyjną gospodarkę.