A. Zieliński: Tylko 34% ścieków na wsiach trafia do oczyszczalni

Zgodnie z Artykułem 7.1 Ustawy o samorządzie gminnym, zadaniem gminy jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. Niestety, Polska nie w pełni wdrożyła dyrektywę Rady 91/271/EWG z 1991 roku, co doprowadziło do interwencji Komisji Europejskiej, która skierowała sprawę do Trybunału Sprawiedliwości. Mogło to grozić karami dla kraju za brak implementacji dyrektywy ściekowej. W odpowiedzi na te naciski, 7 lipca 2022 roku wprowadzono zmiany w ustawach, obowiązujące od 9 sierpnia 2022 oraz 1 stycznia 2023 roku. Nowe regulacje nakładają na aglomeracje obowiązek posiadania sieci kanalizacyjnej, zbierającej co najmniej 98% ładunku zanieczyszczeń z obszaru aglomeracji. Przepisy jednoznacznie wskazują, że tereny o Równoważnej Liczbie Mieszkańców (RLM) wynoszącej 2000 lub więcej powinny znaleźć się w granicach aglomeracji
Konieczność przeglądu obszaru i granic aglomeracji wynika z art. 92 Ustawy Prawo wodne i nakłada na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta dokonywanie przeglądu co dwa lata. Wiele gmin dokona takiej weryfikacji pod koniec 2024 roku. Jednakże, gminy będą mogły być ukarane za niespełnienie warunków ustawy dopiero od 1 stycznia 2028 roku.
Wprowadzone zmiany dotyczą również gmin wiejskich, które muszą teraz kontrolować nie tylko bezodpływowe zbiorniki ale również te z osadami ściekowymi z przydomowych oczyszczalni. Właściciele domów muszą precyzyjnie określić, jak często i w jakiej ilości usuwają nieczystości płynne. Wcześniej gminy często dofinansowywały przydomowe oczyszczalnie, jednak teraz są zobowiązane do kontrolowania procesu odprowadzania zarówno ścieków jak i osadów z tych oczyszczalni co dwa lata. Weryfikację przeprowadzają Wody Polskie, co pozwala na ścisłą kontrolę gospodarki osadami ściekowymi na terenie gminy.
Zgodnie z danymi GUS za 2022r., jedynie 34,9% ludności wiejskiej na Mazowszu korzysta z oczyszczalni ścieków, a ogólnopolski odsetek wynosi 47,2%. Pozostałe ścieki mogą zanieczyszczać wody gruntowe. Nowe przepisy obligują gminy do zapewnienia oczyszczenia ścieków zarówno z aglomeracji, jak i ze wszystkich zbiorników na nieczystości płynne. To z kolei stawia przed nami wyzwanie budowy dodatkowych oczyszczalni i skutecznej utylizacji osadów ściekowych.
W kontekście przepisów dotyczących odpadów, konieczne stanie się zainwestowanie w infrastrukturę biogazowni i spalarni, generujących energię cieplną i elektryczną. Bez tych działań, wdrożenie nowych regulacji dotyczących gospodarki ściekowej i odpadowej może okazać się trudne do zrealizowania. Właśnie teraz gminy muszą podjąć skoordynowane działania, aby sprostać wymogom prawno-ekologicznym i zagwarantować zdrowie i bezpieczeństwo swoich mieszkańców.

Adam Zieliński - MWS Żyrardów