A. Belska: Strajk jako forma sprzeciwu społecznego

Portal mws.org.pl zaprasza na kolejny artykuł zatytułowany: OKIEM MŁODEGO POKOLENIA.

Artykuł został napisany przez Alinę Belską na temat strajku jako formy sprzeciwu społecznego.

Strajk to zbiorowe, dobrowolne, okresowe zaprzestanie podstawowych czynności w procesie pracy lub nauki przez grupę albo zbiorowość społeczną w celu wymuszenia realizacji jej żądań przez ośrodek nadrzędny lub grupę kierującą jej działalnością (właściciela przedsiębiorstwa, organy władz państwowych), najczęściej przerwanie pracy przez pracowników najemnych w celu poprawy warunków pracy i wynagrodzenia za nią (źródło: encyklopedia.pwn.pl).

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz.U. 1991 nr 55 poz. 236) spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych. Ogłoszenie strajku powinno nastąpić co najmniej na 5 dni przed jego rozpoczęciem (art. 20.3 ww. Ustawy).

Strajk może przybrać formę strajku włoskiego (inaczej – strajk pasywny, tj. wykonywanie obowiązków służbowych w sposób bardzo drobiazgowy, co skutkuje spowolnieniem działania zakładu pracy), okupacyjnego (zajęcie przez protestujących określonego budynku lub terenu zakładu, uniemożliwiając tym samym jego pracę), studenckiego (powstrzymanie się od uczestniczenia w zajęciach dydaktycznych przez studentów z możliwością pozostania na terenie uczelni),głodowego (odmowa spożywania pokarmów i niekiedy nawet płynów), etc.

Zapewne większość z nas jest zaznajomiona (pośrednio czy bezpośrednio) ze strajkami przeprowadzanymi przez Ogólnopolski Strajk Kobiet. Sięgają one swojego początku 2016 r.,gdyż w marcu tego roku do Sejmu RP wpłynął wniosek o rejestrację Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej „STOP ABORCJI”. Celem tej ustawy było wprowadzenie całkowitego zakazu przerywania ciąży. W odpowiedzi na tą ustawę „powstał” Czarny Poniedziałek - ogólnopolska akcja, której uczestnicy rezygnowali z wykonywania obowiązków domowych czy służbowych oraz gromadzili się w centrum miasta, zakładając czarny strój. Po raz pierwszy miał on miejsce 3.10.2016 r., a udział w powyższej akcji wzięło ok. 250000 osób w ponad 150 miastach w Polsce i 60 za granicą. Protest ten położył podwaliny kolejnym protestom, takim jak m.in.Czarny Wtorek, Czarny Piątek czy ostatnio nagłośnionemu #ToJestWojnaw odpowiedzi na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji w dn. 22.10.2020 r. Według obecnie obowiązującej ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży dopuszcza się przerywanie ciąży w trzech przypadkach:

1) ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej,
2) badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu,
3) zachodzi uzasadnione podejrzenie, żeciąża powstała w wyniku czynu zabronionego.

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zniosło drugą przesłankę, uznając ją niezgodną z Konstytucją. Wywołało to wybuchową falę oburzenia, przekładając się na kolejną akcję protestacyjną, która trwa do dnia dzisiejszego. W ostatnim dużym marszu (tj. 30.10.2020 r.) tylko w Warszawie uczestniczyło ponad 100 000 osób, a w całej Polsce – ok. 800 000 osób. Do Strajku Kobiet dołączyli również działacze LGBT+.

Ww. wyrok Trybunału Konstytucyjnego miał zostać opublikowany najpóźniej w dn. 2.11.2020 r., lecz do tego nie doszło. Został on przesunięty ze względu na stan wyższej konieczności, jakim jest życie i zdrowie obywateli, zachowanie spokoju oraz ochrona przed koronawirusem.

Czy obecne manifestacje społeczne doprowadzą np. do organizacji referendum w sprawie aborcji w Polsce? Jaki byłby wynik takiego głosowania i jak brzmiałoby postawione pytanie referendalne?

Alina Belska