Łódzki Dom Kultury: to miejsce spotkań ludzi z pasją - wywiad

Dla Mazowieckiej Wspólnoty Samorządowej istotne są również działania związane z kulturą, szczególnie w dobie epidemii COVID-19, gdzie dostęp do kultury jest ograniczony. Chcemy przybliżyć naszym czytelnikom samorządowe instytucje kultury działające na terenie całej Polski. Wywiad z przedstawicielem Łódzkiego Domu Kultury (ŁDK) przeprowadził Dominik Łężak – rzecznik MWS.

Jak zdefiniować kulturę i sztukę XXI wieku?

Jest to bardzo rozległy i ciekawy temat. Może skupię się na kulturze i sztuce w Polsce, która według mnie jest odzwierciedleniem obecnej sytuacji społecznej i swego rodzaju kroniką wydarzeń. Kultura i sztuka XXI wieku pozwala nam zobaczyć siebie w lustrze, jednak często ten obraz potrafi być zdeformowany. Współczesna kultura i sztuka inspiruje się przeszłością, tradycją, wykorzystuje minione nurty ale równocześnie dodaje od siebie nowe elementy, takie jak technologia. Potrafi być kontrowersyjna, aktywująca do działania, przełamująca bariery i bezkompromisowa. Staje się katalizatorem wartości. Jest ogólnodostępna, wykorzystuje dostępne media, a przede wszystkim zaczyna być inkluzywna.

Kiedy powstała i gdzie mieści się obecnie siedziba Łódzkiego Domu Kultury?

Łódzki Dom Kultury istnieje od 1953 roku, a jego projektant autorstwa Wiesława Lisowskiego powstał w 1935 r. Budynek ŁDK (Dom-Pomnik im. Marszałka Józefa Piłsudskiego) zlokalizowany jest w Nowym Centrum Łodzi. W najbliższym sąsiedztwie znajdują się budynki Dworca Fabrycznego, Filharmonii Łódzkiej czy ulica Piotrkowska.

Co należy do głównych zadań ŁDK? Jak Łódzki Dom Kultury funkcjonuje w dobie epidemii Covid-19?

Do głównych zadań Łódzkiego Domu Kultury należy działanie na rzecz rozwoju kultury w województwie łódzkim oraz integracja sektora kultury w regionie. Zadania te są realizowane przez m.in. realizację projektów własnych z zakresu edukacji kulturowej i ekologicznej, realizację projektów w zakresie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Do zadań ŁDK należy również „sieciowanie instytucji kultury” przez  wymianę doświadczeń z przedstawicielami innych instytucji w regionie czy prowadzenie działalności szkoleniowej i doradczej dla podmiotów funkcjonujących w sektorze kultury. Niespodziewana pandemia i wiosenne zamknięcie instytucji kultury spowodowało konieczność przeniesienia działalności do sieci. Przed podobnym wyzwaniem stanął również Łódzki Dom Kultury. Większość projektów została zawieszona, a ich realizacja wznowiona w okresie letnim. Pomimo znaczącego zniesienia obostrzeń w okresie wakacyjnym świat wirtualny na stałe wpisał się w program instytucji kultury. W okresie ostatnich miesięcy w ŁDK szczególnie rozwinął się pion szkoleniowy, który przez organizację webinariów rozszerzył swoją działalność na cały kraj. Aktualnie większość wydarzeń organizowanych stacjonarnie dodatkowo transmitowanych jest w mediach społecznościowych. Realizujemy również na terenie województwa wystawę „Nie tylko Frasobliwy. Wizerunki Chrystusa we współczesnej sztuce ludowej województwa łódzkiego”. To zbiór ponad 100 prac autorstwa 49 twórców ludowych z naszego regionu.

Czy są realizowane projekty edukacyjne? Na czym polegają?

Tak, w Łódzkim Domu Kultury od lat mocno stawiamy na edukację dzieci. Prowadzimy wiele projektów, w których corocznie uczestniczą tysiące dzieci z województwa  łódzkiego. Od 2019 roku Łódzki Dom Kultury jest koordynatorem wojewódzkim programu Bardzo Młoda Kultura , którego celem jest wzmacnianie roli edukacji kulturowej i zbliżanie sektora edukacji i kultury. Poza tym prowadzone są projekty z zakresu edukacji ekologicznej, muzycznej, teatralnej, kulturowej, kultury ludowej czy filmowej. Niektóre z projektów, tj. „Łódzkie pełne kultury”, umożliwiają mieszkańcom województwa, a w szczególności dzieciom, dostęp do oferty instytucji kultury mieszczących się w Łodzi, a w rezultacie kształtowanie świadomych odbiorców kultury.

Jakie najważniejsze wydarzenia organizowała lub współorganizowała ŁDK w ostatnich latach?

Łódzki Dom Kultury corocznie organizuje szereg działań lokalnych, regionalnych, wojewódzkich i ogólnopolskich. Do jednych z najbardziej znaczących należą ogólnopolskie Łódzkie Spotkania Teatralne i Łódzki Przegląd Teatrów Amatorskich ŁóPTA. To najważniejsze polskie festiwale promujące nowe zjawiska w dziedzinie awangardy teatralnej oraz twórczości dzieci i młodzieży. ŁDK jest również współorganizatorem Łódzkiego Festiwalu Chóralnego Cantio Lodziensis - międzynarodowego konkursu adresowanego do chórów. W przestrzeniach wystawienniczych Łódzkiego Domu Kultury corocznie prezentowane są prace artystów, których twórczość związana jest z fotografią. A wszystko to w ramach m.in. Fotofestiwalu - Międzynarodowego Festiwalu Fotografii w Łodzi. ŁDK realizuje również unikatowy na skalę kraju projekt "Przystanek 60+", integrujący środowiska seniorskie. To coroczny cykl warsztatów, konkursów, plenerów i forum dedykowane osobom po 60 roku życia z całego województwa.

Skąd instytucje takie jak ŁDK mogą pozyskać dodatkowe finansowanie (granty, sponsorzy zewnętrzni itd.)?

Instytucje kultury finansowane są przede wszystkim ze środków publicznych oraz dochodów generowanych z własnej działalności, np. wynajem sal. Dodatkowe środki można pozyskać przez różnego rodzaju granty i dotacje, takie jak Fundusze Unijne, granty z MKiDN czy NCK i dotacje celowe. Łódzki Dom Kultury od wielu lat realizuje projekty ekologiczne dzięki dofinansowaniu ze strony Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wiele wydarzeń kulturalnych udaje się również zorganizować dzięki wsparciu sponsorów.

Jak wygląda współpraca między różnymi ośrodkami kultury w Polsce? Proszę podać przykłady.

Na poziomie województwa łódzkiego ta współpraca układa się bardzo dobrze. Instytucje kultury podejmują wspólne inicjatywy, wspierają się merytorycznie i organizacyjnie. Od kilku lat ogromną popularnością cieszą się konferencje branżowe organizowane przez ŁDK skierowane do muzealników oraz animatorów i pracowników instytucji kultury. Poza województwem współpraca opiera się głównie na wymianie doświadczeń. Idealnym  przykładem są konferencje i wizyty studyjne. Ich celem jest głównie wymiana doświadczeń, pomysłów i nawiązanie partnerstw.

Jak wygląda współpraca z ośrodkami z zagranicy, proszę podać przykłady przedsięwzięć, które zostały zrealizowane bilateralnie?

W czasie pandemii wymiana z zagranicznymi ośrodkami została wstrzymana.

Najważniejsze wydarzenia organizowane przez Łódzki Dom Kultury w najbliższym czasie?

"Rockowanie. Gramy Maanam" to finałowe wydarzenie projektu muzycznego dofinansowanego przez MKiDN, którego celem jest promocja młodych zespołów rockowych. Od 8 lat realizujemy ogólnopolski program edukacji muzycznej połączony z promocją amatorskich zespołów rockowych. 28 listopada zapraszamy na transmisję on-line z finału tegorocznej edycji podczas której zaprezentuje się 7 wybranych zespołów z całego kraju.

W Galerii Imaginarium ŁDK prezentować będziemy on-line 6 listopada o godz. 19.00 twórczość prof. Krzysztofa Cichosza „FOTOOBIEKTY ANAMORFICZNE” powstałą w ramach Międzynarodowy Festiwal Fotografii w Łodzi. Główną częścią wystawy w Galerii Imaginarium będą trzy najnowsze serie obiektów fotograficznych penetrujących zagadnienie anamorfozy. Obiekty powstały zainspirowane Rzeczywistością Wirtualną i stanowią hołd dla Jej Twórców.

Warto również wspomnieć o Pasażu Kultury Województwa Łódzkiego. To nowa przestrzeń na mapie kulturalnej Łodzi. To nowopowstała przestrzeń do organizacji wydarzeń artystycznych o znaczeniu regionalnym i krajowym.

Jak mocno koronawirus dotknął branżę artystyczną, ile wydarzeń organizowanych przez Państwa instytucję zostało odwołanych?

Pandemia koronawirusa odcisnęła piętno na wszystkich dziedzinach życia. Szczególnie mocno odczuła ją kultura. Zawieszone czy odwołane projekty, niska frekwencja i różnorodne ograniczenia od kilku miesięcy utrudniają funkcjonowanie nie tylko domów kultury. Znaczącym utrudnieniem jest niemożność długofalowego planowania działalności. Z ogromnymi problemami zmagają się również kina, które walczą z niską frekwencją oraz postępującymi brakami repertuarowymi. Pandemia zmusiła nas do przesunięcia, a w niektórych sytuacjach odwołania kilku znaczących projektów skierowanych w szczególności do dzieci i seniorów. Takim przykładem jest projekt z zakresu edukacji ekologicznej pn. "Kolorowa Lokomotywa", w którym corocznie brało udział ponad 1000 dzieci z województwa łódzkiego. Cały czas dostosowujemy wydarzenia do aktualnych możliwości, regularnie wspierając się możliwością organizacji wydarzeń w sieci. Takim wydarzeniem jest np. III edycja Ogólnopolskiego Konkursu Tańca Ludowego im. Jacka Lewandowskiego "5 MINUT DLA OBERKA. Z uwagi na nowe obostrzenia wydarzenie zostało odwołane na dzień przed jego realizacją. Aktualnie trwają pracę nad przeniesieniem konkursu do sieci.

Czy ludziom brakuje możliwości uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych?

Z pewnością. Jesteśmy w kontakcie z naszymi odbiorcami oraz innymi instytucjami kultury w województwie. Często rozmawiamy i dzielimy się doświadczeniami. Uczestnicy deklarują chęć powrotu do regularnych spotkań.

Czy działalność artystyczna w Internecie to przyszłość?

Zdecydowanie tak. Oczywiście wszyscy tęsknimy za spotkaniami i rozmowami, ale w moim odczuciu działalność w sieci już z nami zostanie na stałe. Odbiorcy zostali przyzwyczajeni do tego, że z oferty kulturalnej mogą korzystać bez wychodzenia z domu.

Jak ważne jest funkcjonowanie samorządowych instytucji kultury dla lokalnej społeczności?

Łódzki Dom Kultury to miejsce spotkań ludzi z pasją. Naszym zadaniem jest pobudzenie społecznej aktywności i eksperymentowanie w działaniu poszukując aktualnych trendów. Instytucja kultury powinna być bliżej spraw, które wyzwalają społeczną aktywność. ŁDK to ośrodki edukacji artystycznej, miejsca podtrzymywania lokalnych tradycji oraz realizowania sceny kulturalnej. Istotnym aspektem działalności instytucji kultury jest współpraca z lokalną społecznością, jej angażowanie w tworzenie kultury i odpowiadanie na potrzeby kulturalne.