dr M. Zarębska: Samorządy zaczynają segregować olej

Specjalnie dla Mazowieckiej Wspólnoty Samorządowej artykuł napisała bezpartyjna radna Rady Miejskiej w Bielsku-Białej dr Małgorzata Zarębska.

Dlaczego powinno się segregować olej?

W pierwszej kolejności należałoby się zastanowić nad tym, co robimy na codzień z resztkami oleju. Wygląda to tak: smażymy, smarujemy, otwieramy puszki z przetworami w oleju i…wylewamy resztki do zlewu albo do toalety. W tej praktyce nie zdajemy sobie sprawy z ilości oleju, z jaką mamy do czynienia i z tego, że wlewany do kanalizacji olej tężeje i tworzy zatory. Tłuszcz nie ma prawa rozpuścić się w wodzie. W rurach kanalizacyjnych olej wraz z resztkami jedzenia prowadzi do tzw. „fatbergu“. Jest to zakrzepła masa składająca się z nieulegających biodegradacji resztek. W wyniku takiej praktyki zatykamy rury, tak jak tętnice w organizmie człowieka mogą zostać zatkane przez miażdżycę. Usuwanie usterek spowodowanych wylewaniem oleju jest bardzo kosztowne. Co więcej, oleje i tłuszcze nie są całkowicie usuwane w oczyszczalniach ścieków. W takim stanie rzeczy nie ma żadnych korzyści. Konieczne jest, jak wolno sądzić, wdrożenie rozwiązania, którego zadaniem jest recycling wszystkich olejów jadalnych i tłuszczy używanych w gospodarstwach domowych. Już teraz możemy uruchomić system segregacji olejów jadalnych. Wystarczy, że wlejemy zużyty olej do dowolnej butelki PET i wyrzucimy do specjalnie do tego dedykowanego pojemnika. Oznacza to, iż to rozwiązanie nie tylko zmniejsza ilość zanieczyszczenia, którego głównym bohaterem są tłuszcze olejowe, ale także daje możliwość pozbywania się, poddając również recyclingowi, plastikowych butelek, które zalewają całą planetę. Odpowiednio segregowany olej po odpowiedniej obróbce staje się cennym surowcem do dalszego przetwórstwa przemysłowego. Służy bowiem jako dodatek do biopaliw drugiej generacji lub jako surowiec do produkcji paliwa lotniczego. Poddając recyclingowi olej zmniejszamy także konieczność uprawy nasion oleistych – jeden olej jest używany dwukrotnie. I wreszcie, segregacja oleju zmniejsza emisję C02. Jedna decyzja, a wiele korzyści.

Inni już to robią

Jak czytamy w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/851 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów:

(55) „Selektywna zbiórka olejów odpadowych i zapobieganie ich mieszaniu z innymi rodzajami odpadów lub substancji ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia jak najlepszego dla środowiska ogólnego wyniku ich przetwarzania. Przy przetwarzaniu olejów odpadowych należy dać pierwszeństwo regeneracji lub ewentualnie innym sposobom recyklingu zapewniającym wynik całkowity równoważny lub korzystniejszy dla środowiska niż regeneracja. W trosce o dalsze usprawnianie gospodarki olejami odpadowymi Komisja powinna rozważyć i w razie potrzeby zaproponować środki na rzecz poprawy przetwarzania olejów odpadowych, w tym ilościowe cele dotyczące ich regeneracji. Podczas tego przeglądu należy zwrócić uwagę na możliwości przetwarzania związane z regeneracją olejów odpadowych oraz na jakość i ostateczne wykorzystanie produktów poddanych regeneracji i recyklingowi”.

W ślad za taką rekomendacją w wielu państwach europejskich stosuje się już rozwiązanie w postaci segregacji oleju. Robią to jednostki samorządu terytorialnego poprzez rozmieszczenie pojemników na te odpady w miejscach ogólnie dostępnych dla mieszkańców. Nie szukając daleko przywołać tu można Czechy i Słowację. Projekt w Czechach jest realizowany od 2019 roku. Zbiera się tu aktualnie ok. 16 ton oleju miesięcznie. Od tego roku wystartował ten sam projekt na terenie Słowacji.

Tymczasem w Polsce już pierwsze gminy, widząc korzyści z takiego rozwiązania, zaczynają segregować olej.  Wśród nich znajduje się między innymi gmina Porąbka. Na ustawionych pojemnikach, do których mieszkańcy wyrzucają w plastikowych butelkach resztki oleju, pojawiły się infografiki instruktażowe jak segregować. Najważniejsze w całym projekcie jest budowanie wśród mieszkańców świadomości istniejącego stanu rzeczy. „Musimy się nauczyć wspólnie dbać o środowisko od najmłodszych lat” - mówi Przewodniczący Rady Miejskiej w Bielsku–Białej Janusz Okrzesik, były poseł i senator, działacz społeczny, związany z organizacjami pozarządowymi o charakterze ekologicznym. „Segregacja oleju nie jest czymś nad czym w ogóle należałoby się zastanawiać. Jest to konieczność, którą trzeba po prostu wdrożyć. Razem z pozostałymi członkami Klubu Radnych Niezalezni.BB złożyliśmy w tej sprawie interpelację. Projekt ma szansę przetrwania, jeżeli zaczniemy go realizować tak szybko, jak to możliwe i w odpowiedniej skali. Mówiąc o skali chcę zwrócić uwagę na to, że pojemniki do segregacji oleju powinny znajdować w się w dostępnych miejscach.Kiedyś postawiliśmy takie, ale tylko na terenie tzw. PSZOK. Po analizie słuszna wydaję się rekomendacja sytuowania 1 pojemnika na 500 mieszkańców. - Taki kosz może być, a nawet powinien być, nośnikiem informacji o projekcie i wręcz komunikować, po co stoi i co można dobrego zrobić” – dodaje Okrzesik.

Projekt „segreguj olej” nie ma minusów, płyną z niego same korzyści. Kluczem jest oczywiście słowo recycling. To, co stanowi odpad, może w formie przetworzonej być wykorzystane. Tak jest i w tym przypadku. Zachęcam do tego wszystkie gminy. To smart rozwiązanie. Bardzo małym kosztem jesteśmy w stanie zrobić wiele dobrego dla środowiska i dla nas samych. Ufam, że jako obywatele i jako samorządowcy, podejdziemy do tego rzetelnie. W końcu robimy to dla siebie.

Wszystkie informacje na temat segregacji oleju są dostępne na www.segregujolej.pl

dr Małgorzata Zarębska - bezpartyjna radna Rady Miejskiej w Bielsku-Białej.