dr Anna Masłoń-Oracz: Smart city – Smart MŚP- Smart Afryka

Specjalnie dla MWS dr Anna Masłoń-Oracz - doktor nauk ekonomicznych, adiunkt w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Specjalizuje się w obszarze polityki rozwoju regionalnego Unii Europejskiej, w zakresie doradztwa biznesowego, funduszy pomocowych UE.  Koordynator i uczestnik kilkudziesięciu projektów unijnych o wartości ponad 240 mln PLN. Specjalista w zakresie opracowywania biznesplanów, analiz rynku, raportów i ekspertyz. Autorka licznych artykułów naukowych i publicystycznych. Africa was born in me – tak często odpowiada, skąd jej fascynacja tym kontynentem, która trwa już ponad 20 lat.

Smart city – Smart MŚP- Smart Afryka

Smart city(ies) czyli inteligentne miasta mają zdolność właściwego łączenia potrzeb społecznych i gospodarczych w celu osiągnięcia postępu społeczno-gospodarczego. Rozwiązania smart city mogą decydować o przyszłości globalnego systemu gospodarczego, gdyż koncepcje „smart city” dotykają bezpośrednio największych sektorów gospodarki: energetyki, transportu i ochrony zdrowia. Co najważniejsze, ma to bezpośredni wpływ na większość globalnej gospodarki wodnej i gospodarki odpadami. Do 2050 r. sama gospodarka miejska będzie liczyła 6 miliardów ludzi (ONZ 2011). W samym sektorze energetycznym obszary miejskie odpowiadają za 80% światowego zużycia energii.Miasta na całym świecie stały się ośrodkami globalnej gospodarki. Przewiduje się, że do 2025 r. 600 największych miast na świecie będzie odpowiadać za 60% globalnego wzrostu PKB (McKinsey Global Institute 2011). Miasta odgrywają kluczową rolę w przejściu na gospodarkę opartą na wiedzy, które ma miejsce w wielu miejscach, nie tylko w Europie. Wynika to z faktu, że miasta stanowią coraz większy odsetek wysoko wykwalifikowanej, przedsiębiorczej i kreatywnej populacji świata. Oznacza to, że są one domem dla skoncentrowanych i zróżnicowanych zasobów wiedzy, które pobudzają rozwój gospodarczy.

Koncepcję smart city można skonceptualizować jako „miasta, które monitoruje i integruje warunki całej infrastruktury krytycznej, w tym dróg, mostów, tuneli, szyn, metra,lotnisk, portów morskich, komunikacji, wody, energii, a nawet dużych budynków, może lepiej zoptymalizować swoje zasoby, zaplanować profilaktyczne działania konserwacyjne i monitorować aspekty bezpieczeństwa przy jednoczesnej maksymalizacji usług dla obywateli […] w ten sposób tworzy wzmocnione środowisko do życia i pracy, które jest czyste i bezpieczne i oferuje swoje przewagi tworząc ramy do najbardziej efektywnegowykorzystania jego wszystkich zasobów” (Robert E. Hall 2000).Według raportu Deloitte (2014), miasto lub region można określić jako „inteligentne”, gdy inwestycje w kapitał ludzki i społeczny, a także gdy tradycyjna (transportowa) i nowoczesna (ICT) infrastruktura komunikacyjna wspiera zrównoważony rozwój gospodarczy i wysoką jakość życia, wraz ze skutecznym zarządzaniem zasobami naturalnymi.

Technologie cyfrowe oferują nowe możliwości zarówno dla miast jak i funkcjonujących na ich terenie MŚP, chociaż wiele z nich nadal może mieć trudności z ustaleniem, jaka technologia może być korzystna dla ich działalności, jak przetestować te technologie i jak uzyskać finansowanie niezbędne do cyfryzacji ich działalności.

W tym kontekście w Unii Europejskiej uruchomiono liczne centra innowacji cyfrowych (Digital InnovationHubsDIH). Ich rolą jest wspieranie firm na ścieżce cyfryzacji: mogą pomóc im stać się bardziej konkurencyjnymi w procesach biznesowych i produkcyjnych z wykorzystaniem technologii cyfrowych. Zapewniają również dostęp do specjalistycznej wiedzy technicznej i eksperymentów, dzięki czemu firmy mogą „przetestować przed inwestycją”, a także finansować porady i rozwijać umiejętności potrzebne do pomyślnej transformacji cyfrowej. Z kolei na kontynencie afrykańskim rośnie liczba cyfrowych pośredników w zakresie przedsiębiorczości i silna przedsiębiorczość. Strategia cyfrowej transformacji Afryki (2020–2030) Unii Afrykańskiej podkreśla potrzebę dalszej współpracy między UE-Afryka oraz zainteresowanymi stronami w celu stworzenia kompletnego ekosystemu innowacji i transformacji cyfrowej. Zatem idea smart city nie jest tylko domeną rozwiniętych gospodarek. Przykładowo w Rwandzie czy Kenii również wprowadzane są rozwiązania oparte o nowoczesne technologie w świetle idei smart. Stolica Rwandy, Kigali, dzięki inicjatywie „Smart Kigali” stała się pierwszym miastem w Afryce Wschodniej, które zapewnia bezpłatne WiFi swoim obywatelom na określonych obszarach. Kigali, podobnie jak wiele większych afrykańskich miast, jest w wyścigu o przemodelowanie wizerunku miasta na „nowoczesne, inteligentne miasto”, podobnie jak inicjatywy podejmowane w Azji i na Bliskim Wschodzie. Oparte na retoryce „inteligentnych miast” i „eko-miast” plany te obiecują zmodernizować afrykańskie miasta i zamienić je w miasta przyjazne obywatelom (Watson 2014). Stolica Kenii, Nairobi, z populacją metropolitalną liczącą 6,5 miliona mieszkańców, również stało się „magnesem” dla projektowania „inteligentnych” miast satelitarnych, takich jak Tatu City, Machakos New City czy Konza Technology City. Największe zainteresowanie mediów przyciągnęło Konza Tech City (https://www.konza.go.ke). Oznaczone jako przyszła „Savannah Silicon Valley”, Konza zostanie zbudowana na 5000 akrach ziemi, 64 km na południe od Nairobi i ułatwi przedsięwzięcia BPO, lokalizację parku naukowego, centrum kongresowego, centra handlowe, hotele, międzynarodowe szkoły i ośrodki zdrowia  planowany na 30 000 mieszkańców.

Rozwiązania smart city są szeroko i pozytywnie akceptowane, ponieważ w swej istocie dążą do poprawy dobrobytu społecznego, który umożliwia miastom bardziej zrównoważone, przyjazne do życia, inteligentne i zielone inwestycje.